Physical Address
304 North Cardinal St.
Dorchester Center, MA 02124
Đại tướng Nguyễn Tân Cương – Ảnh: GIA HÂN
Chiều 11-8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Tình trạng khẩn cấp.
Chỉnh lý các biện pháp áp dụng trong tình trạng khẩn cấp
Báo cáo tiếp thu giải trình dự thảo, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới nói một số ý kiến đề nghị rà soát kỹ lưỡng để quy định các biện pháp áp dụng trong tình trạng khẩn cấp bảo đảm bao quát, tương ứng, phù hợp với các loại tình trạng khẩn cấp.
Một số ý kiến đồng tình và đề nghị tiếp tục làm rõ tính hợp lý của việc cho phép Thủ tướng Chính phủ được áp dụng các biện pháp chưa được luật quy định.
Đề nghị nghiên cứu quy định cho phép áp dụng các biện pháp trong tình trạng khẩn cấp để xử lý các tình huống, sự cố cấp bách khi chưa công bố tình trạng khẩn cấp.
Trên cơ sở ý kiến, thường trực ủy ban đã rà soát, đối chiếu với các luật chuyên ngành, nhất là Luật Phòng thủ dân sự để chỉnh lý các biện pháp áp dụng trong tình trạng khẩn cấp.
Từ đó chỉnh lý quy định về thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ được áp dụng các biện pháp mà luật hiện hành chưa quy định.
Bổ sung quy định Thủ tướng được áp dụng các biện pháp của tình trạng khẩn cấp để xử lý các sự cố, tình huống cấp bách khi chưa ban bố tình trạng khẩn cấp thành 1 điều mới, như quy định tại điều 12 dự thảo luật tiếp thu, chỉnh lý.
Qua thảo luận, một số ý kiến đề xuất bổ sung thêm các quy định cụ thể, như về biện pháp cấp bách, phân cấp, phân quyền cho địa phương, vai trò của Bộ Quốc phòng, và việc thành lập ban chỉ đạo để quản lý tình trạng khẩn cấp; thẩm quyền quyết định về tình trạng khẩn cấp…
Thủ tướng áp dụng các biện pháp chưa được luật quy định
Giải trình thêm sau đó, Đại tướng Nguyễn Tân Cương, tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, thứ trưởng Bộ Quốc phòng, nêu rõ dự thảo luật chỉ quy định nguyên tắc chung, các vấn đề cụ thể được quy định rõ trong các luật chuyên ngành khác.
Đồng tình với quy định cho phép Thủ tướng được áp dụng các biện pháp chưa được luật quy định, Đại tướng Nguyễn Tân Cương cho rằng đây là cơ sở để vận dụng được các biện pháp trong tình huống chưa ban bố được tình trạng khẩn cấp.
Ông dẫn chứng từ kinh nghiệm chống dịch COVID-19, có những thời điểm cấp bách cần Thủ tướng ra quyết định ngay cả khi chưa kịp ban bố tình trạng khẩn cấp.
“Nếu diễn ra trong lúc cấp bách, đe dọa tới an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, có thể Thủ tướng quyết định ngay, sau phải báo cáo cấp có thẩm quyền trong thời gian sớm nhất.
Như thế sẽ mang tính chủ động và gắn trách nhiệm của người đứng đầu về các quyết định của mình”, Đại tướng Nguyễn Tân Cương nhấn mạnh.
Cơ quan soạn thảo nhất trí với việc phân cấp, phân quyền mạnh mẽ hơn cho các địa phương, giúp chính quyền cơ sở chủ động hơn trong việc thực hiện các biện pháp cần thiết khi có tình huống xảy ra.
Phó thủ tướng Trần Hồng Hà đồng tình rằng các biện pháp hạn chế quyền công dân trong tình trạng khẩn cấp là những quy định đặc biệt, khác, chưa có tiền lệ hoặc trái với luật hiện hành.
Vì vậy thẩm quyền quyết định phải thuộc về cấp cao nhất là Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc Thủ tướng Chính phủ.
“Đây là trường hợp rất đặc biệt, liên quan đến hạn chế quyền con người, quyền công dân, phải tuân thủ các quy định pháp luật quốc tế”, ông Hà nhấn mạnh.
Kết luận nội dung này, Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan để tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện dự luật, đảm bảo tính khoa học, thống nhất với hệ thống pháp luật hiện hành.
